Przemysław Wenerski
Jak poinformował rzecznik Gdańskiego Zarządu Dróg i Zieleni Patryk Rosiński, drzewa rosnące w Wielkiej Alei Lipowej, które przejdą zabiegi, wytypowano na podstawie ekspertyz przeprowadzonych wiosną ubiegłego roku. Poddano je wówczas testom obciążeniowym, tomografii dźwiękowej oraz ocenie wizualnej.
Wielka Aleja Lipowa w Gdańsku wymaga pilnych prac rehabilitacyjnych. Na czym będą polegały?
Warunki bytowe lip rosnących w Wielkiej Alei nie są łatwe, głównie ze względu na ich lokalizację. Specjalistyczne badania są konieczne, by na bieżąco weryfikować stan techniczny oraz zdrowie zabytkowego drzewostanu. Szczegółowo przebadano 112 drzew.
- W najgorszym stanie znajduje się około 20 z nich, które musimy znacząco przyciąć, kolejnych 20-30 wymaga cięć, które mają doprowadzić do szybkiego zagęszczenie się korony w dolnej części i obniżenia środka ciężkości, co pozwoli nadal im rosnąć, a ich otoczenie będzie bezpieczne - informuje główny specjalista dendrolog GZDiZ Jakub Chorodeński.
Według eksperta, pozostałe drzewa wymagają usunięcia posuszu i jemioły oraz stopniowego, naśladującego naturalne procesy, obniżania korony.
W badanych egzemplarzach potwierdzono m.in.:
- rozkłady w koronach i pniach,
- osłabienie i rozkład korzeni,
- obecność martwych przewodników,
- ubytki kominowe,
- pozostałości po tzw. chirurgii drzew, czyli stosowanych w latach 60. i 70. metodach polegających na zalewaniu ubytków w pniach betonem.
Prace, na które zgodę wydał Pomorski Wojewódzki Konserwator Zabytków, dotyczą łącznie 466 lip. Potrwają do końca lutego 2025 r.
- W przypadku niektórych drzew musimy zastosować widoczne cięcia, które obniżą je o 30 proc. ich wysokości, ale jest to jedyne możliwe rozwiązanie. Alternatywą byłoby całkowite usunięcie drzewa, więc pomimo tych, wydawać by się mogło, radykalnych działań, jesteśmy w stanie zagwarantować im kolejne lata życia - zapewnia Jakub Chorodeński.
Wielka Aleja Lipowa powstała w XVIII wieku. Częściowo zdewastowała ją komuna
Wielka Aleja Lipowa - jedna z najstarszych w Europie - ciągnie się wzdłuż jednej z najważniejszych i najbardziej ruchliwych arterii Gdańska - Alei Zwycięstwa, która łączy historyczne centrum miasta z Wrzeszczem. Pomysłodawcą i fundatorem powstałej w latach 1768-1770 Alei był ówczesny burmistrz miasta Daniel Gralath. Posadzono wówczas w sumie 1416 lip holenderskich - w czterech rzędach, z których każdy liczył po 354 drzewa. Lipy tworzyły aleję o długości ponad dwóch kilometrów i szerokości ponad 34 metrów.
Aleja w dobrej formie przetrwała drugą wojnę światową. W 1967 r. została wpisana do rejestru zabytków. Liczne inwestycje prowadzone w obszarze Alei w latach powojennych (zwłaszcza w latach 70. ub. wieku) sprawiły jednak, że część drzew obumarła. Miejscami zastąpiono je nowymi, sadząc je jednak w lokalizacjach nieodpowiadających historycznemu układowi i używając innych gatunków lip.
